W górach
Wisła
To miasto położone na południu kraju przyciaga nieprzerwanie sporą rzeszę turystów niezależnie od pory roku. Nic dziwnego, gdyż znajduje się w nim wiele atrakcji turystycznych, szlaków górskich, ścieżek rowerowych oraz wyciągów narciarskich. Jak to w górskich miastach bez wątpienia nie obejdzie się bez zakupienia oscypków;) Co warto zwiedzić w Wiśle?
Skocznia narciarska im. Adama Małysza
Skocznia Narciarska w Wiśle Malince powstała w 1933 roku na terenach Lasów Państwowych. Jej pierwszym rekordzistą był skoczek Śląskiego Klubu Sportowego Mieczysław Kozdruń, który uzyskał odległość 41 metrów. Początkowo cała konstrukcja skoczni była drewniana. Na przełomie lat skocznia była dwukrotnie modernizowana: w 1953 i 1970 roku. Powstała nowa wieża sędziowska, a rozbieg wykonano ze stali. Nowy punkt konstrukcyjny wynosił 105 metrów. Po rozbudowie skoczni odbywało się na niej wiele konkursów w międzynarodowej obsadzie. Rekordzistami skoczni byli m.in. Stanisław Marusarz, Antoni Wieczorek, Władysław Tajner, Zdzisław Hryniewiecki. Pierwszy granicę 100 metrów przekroczył Janusz Malik. 23 lutego 2001 roku odbyły się ostatnie na tym obiekcie zawody – Mistrzostwa Polski Seniorów. Wtedy to padł ostatni rekord na „starej” Malince, który ustanowił, skokiem na 112,5 metra, Wojciech Skupień.
Na fali sukcesów Adama Małysza zdecydowano się na gruntowną zmianę obiektu. W październiku 2003 roku podpisano akt erekcyjny pod budowę skoczni w Wiśle Malince o punkcie konstrukcyjnym K-120 (HS-134). Prace budowlane rozpoczęły się zimą 2004 roku. Szły zgodnie z planem do sierpnia 2006 roku, gdy doszło do osunięcia się ziemi na zeskoku. Ostatecznie skocznię oddano do użytku nie jak planowano do końca lipca 2007 roku, a rok później - 27 września 2008 r. i nadano jej imię Adama Małysza. To właśnie patron obiektu oddał pierwszy skok na nowej skoczni. Inaugurującymi zawodami były Letnie Mistrzostwa Polski (25-28 września 2008).
Muzeum Beskidzkie
Fascynujące miejsce, które przybliży Ci historię i folklor związany z okolicą Beskidu Śląskiego. Powstałe w 1964 roku muzeum, obok stałej ekspozycji ukazującej kulturę materialną górali, od roku 1974 prezentuje także wystawy czasowe. Przykładowo jedna z ostatnich wystaw, "Ludzka Twarz", przedstawiała różne portrety, wśród których autorami byli: Ludwik Konarzewski senior i junior, Cz. Kuryatto, P. Steller czy J. Wałach.Specyfikę miejsca określają jednak bardziej wystawy o tematyce folklorystycznej. Wśród licznych tytułów można wymienić: "Beskidzki kowal", "Od chrześniaka do szkolniaka", Od miodu do mioduli", itp. W okresie letnim zawsze jedna wystawa poświęcona jest dzieciom, co zwykle połączone jest z organizacją konkursów plastycznych o tematyce regionalnej.
Dolina Białej Wisełki
Każdy turysta przybywający do Wisły jest kierowany do Doliny Białej Wisełki. Nie dotyczy to jedynie Ślązaków, którzy znają to miejsce jak własną kieszeń. Jest to bowiem wyjątkowo urokliwa, skąpana w słońcu dolina Beskidu Śląskiego położona za Jeziorem Czerniańskim, na szlaku prowadzącym od niego na Baranią Górę.
Nikt tutaj jednak zwykle nie ma czasu, by zastanawiać się za bardzo nad tym, dokąd lub skąd dolina prowadzi. Nie pozwalają na to Kaskady Rodła. Kaskady Rodła są powodem, dla którego Dolina jest tak popularna i to od nich bierze ona swoją nazwę, chociaż nie bezpośrednio. Cała dolina jest dość mocno nachylona, jak na dolinę oczywiście, przez co płynąca tędy niewielkim strumykiem Wisła, co kilka kroków musi pokonywać niewielkie kaskady. W czasie przeskakiwania z półeczki na półeczkę spienia się i lodowata, krystalicznie czysta woda górska jest tutaj od napowietrzenia biała niczym mleko.
Zaraz przy Kaskadach Rodła stworzony został wygodny szlak o długości 2,5 kilometrów. Obejmuje on tylko część kaskad, ale trzeba pamiętać, że jest to teren chroniony i nie można go zadeptywać. Nie można tutaj też wjechać samochodem, a pojazd należy pozostawić na specjalnym płatnym parkingu przy wjeździe do Doliny. W zimie można za to skorzystać z dodatkowej atrakcji jaką jest kulig.
Pałac Prezydencki
Rezydencja Prezydenta RP Zamek w Wiśle - Czarnym na stoku Zadniego Gronia powstała w okresie XX-lecia międzywojennego. Autorem projektu był wybitny architekt i konserwator Adolf Szyszko – Bohusz. Obiekt powstał w latach 1929 – 1931 jako dar ludu śląskiego dla głowy państwa i stanowił oficjalną rezydencję polskich głów państwa w latach 1933-1952, a następnie od 2002 roku do dziś.
Na przełomie 1930 i 1931 roku zaistniały warunki do przekazania Zamku przez Śląską Radę Wojewódzką Skarbowi Państwa do dyspozycji Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP. Uchwałą Prezydium Rady Ministrów z dnia 30.grudnia 1930 r. nadano Zamkowi wybudowanemu w Wiśle przez Skarb Śląski na obszarze byłej Komory Cieszyńskiej charakter gmachu reprezentacyjnego i przekazano go do użytku Prezydenta RP i jego następców.
W latach trzydziestych XX wieku Zamek Prezydenta RP, jako gmach reprezentacyjny, przeznaczony dla najwyższych władz państwa, wszedł w rejestr takich obiektów jak m.in. Wawel w Krakowie, Zamek i Łazienki Królewskie w Warszawie, pałacyk myśliwski w Spale, pałac w Białowieży czy zamek w Poznaniu.
Zamek Górny, czyli właściwa rezydencja, pełni funkcje reprezentacyjne i wypoczynkowe dla prezydenta RP. Pod nieobecność głowy państwa obiekt można zwiedzać. Na trasie turystycznej znajdują się zlokalizowane na pierwszym piętrze: hol wejściowy, weranda zwana salonem Pronaszki, reprezentacyjna jadalnia, salon i palmiarnia. Na drugim piętrze można zobaczyć gabinet Prezydenta Mościckiego oraz łazienkę, w której częściowo zachowane zostało oryginalne wyposażenie. Większość wyposażenia rezydencji szczęśliwie zachowała się do naszych czasów.
W skład Zamku wchodzi również Zamek Dolny, pełniący funkcję budynku gospodarczego i posiadający część konferencyjną i pokoje hotelowe oraz Gajówka z restauracją i pokojami hotelowymi. Powyżej Zamku znajduje się też drewniana kaplica p.w. św. Jadwigi Śląskiej powstała przed budową rezydencji, w 1909 roku. Wybudowano ją z inicjatywy arcyksięcia Fryderyka Habsburga, niedaleko dziś już nieistniejącego drewnianego zameczku myśliwskiego. Do jej wzniesienia użyto gotowych drewnianych elementów sprowadzonych z Przyszkowic koło Rybnika. Wejście do kaplicy możliwe jest tylko na msze i nabożeństwa w wyznaczonych dniach, tj. niedziele i dni świąteczne. Kaplica stanowi jeden z punktów Szlaku Architektury Drewnianej.
Prezydent Ignacy Mościcki po raz pierwszy odwiedził Zamek 21 stycznia 1931 roku. Od tej pory bywał w nim regularnie, przynajmniej dwa razy do roku. Chętnie uczestniczył w wydarzeniach, które miały wówczas miejsce w Wiśle i Beskidach. W czasie II wojny światowej zamek był do dyspozycji niemieckiego SS. Po wojnie część wyposażenia obiektu zaginęła, jednak zamek odrestaurowano i przekazano z powrotem prezydentowi. Po likwidacji urzędu prezydenta służył jako ośrodek wypoczynkowy Urzędu Rady Ministrów, byli tu m.in. Władysław Gomułka, Józef Cyrankiewicz i Edward Gierek.
Od 1981 roku obiekt stał się domem wczasowym KWK Pniówek, ale wciąż pozostawał własnością Skarbu Państwa. W latach 90. dzierżawiła go Jastrzębska Agencja Turystyczna. W 2002 r. został na powrót przejęty przez Kancelarię Prezydenta RP. Prezydent Aleksander Kwaśniewski podjął inicjatywę przywrócenia historycznej funkcji Zespołu Zabytkowego Zamek Prezydenta RP, dzięki czemu spełnia obecnie oficjalnie funkcję rezydencji głowy Państwa.
które chcą korzystać ze stoku narciarskiego polecamy : Stację Narciarska Cienków, W Wiśle Malince. Oferuje ona 3 wyciagi narciarskie, w tym jeden wyciag krzesełkowy. Możemy z n ich obserwowac piekne trasy narciarskie, nasnieżne, które wieczorami są oświetlone, co sprawia, że wieczorny wypad na te stację staje się wyjatkowy. Jest tam oczywiście wypożyczalnia sprzętu, w bardzo konkurencyjnych cenach, a także nauka jazdy na nartach. Wisła ma przepiekny rynek, gdzie podziwiamy malownicze krajobrazy, spacerujemy deptakiem między budkami z pamiatkami, a w lecie możemy przysiąść nad Wisłą.
Ustroń
Popularna górska miejscowość w województwie śląskim, malowniczo położona w Beskidzie Śląskim nad rzeką Wisłą, w pobliżu Szczyrku i Wisły. Niewątpliwe walory krajobrazowe oraz świetna infrastruktura turystyczno - rekreacyjna sprawiają, że Ustroń to popularne miejsce wypadów letnich, jak i zimowych. Ustroń to jedno z tych miejsc, w którym nie wystarczy odwiedzić Rynku, aby poznać miejsce, tutaj atrakcje kryją się w wielu miejscach, również na szczytach. Ponadto w Ustroniu można uprawiać turystykę aktywną, zarówno w formie pieszych wędrówek po górskich szlakach i ścieżkach spacerowych, rowerowych eskapad jak i narciarskich wyczynów. Nawet kajakarze i lotniarze w Ustroniu znajdą coś dla siebie. Sowartoobay W centrum Ustronia, na ulicy Ignacego Daszyńskiego stoi kościół Św. Klemensa z 1787 roku, zbudowany z kamienia i cegły. Niedaleko stąd znajduje się kościół ewangelicki Apostoła Jakuba Starszego - największa świątynia w Ustroniu, stojąca wśród wiekowych lip i brzóz. Również w centrum Ustronia, przy Rynku stoją ciekawe chałupy drewniane, które pozostają w rękach prywatnych, ale są udostępnione do zwiedzania, gdyż powstału tu prywatne muzeum etnograficzne Stara Zagroda. Na ciekawym Rynku natomiast warto obejrzeć Ratusz i niecodzienny amfiteatr przedstawiający historyczne zdjęcia miasta. Zaraz obok koniecznie trzeba podejść do Biblioteki, na której niedawno wielką atrakcją stał się mural - trójmywiarowy obraz przedstawiający wnętrza słynnych bibliotek. Malowdło robi wielkie i pozytywne wrażenie. Atrakcje w Ustroniu Czantoria Jedną z głównych atrakcji Ustronia jest atrakcyjna dla turystów Czantoria (995 m n.p.m.) górująca ponad ośrodkiem. Czeka tu letni tor saneczkowy oraz nowoczesna, całoroczna kolej linowa na Czantorię z 4-osobową kanapą. Tym sposobem Czantoria chętnie odwiedzana jest latem, zimą zaś staje się aktywnym ośrodkiem sportów zimowych, w którym narciarzy nigdy nie brakuje. Równica Niezwykle atrakcyjna dla turystów jest też Równica (883 m n.p.m.) - jeden z nielicznych okolicznych szczytów, na który można dojechać samochodem, więc nawet małe dzieci mogą zakosztować atrakcji czekających na jej szczycie. A jest tu park linowy, tor saneczkowy, strzelnica dla dzieci, park rozrywki, Schronisko, karczmy oraz piękne panoramy. Czasem można też pojeździć na kucyku. Na Równicy spędzić można naprawdę sporo czasu. W Ustroniu, u podnóża Równicy, niedaleko atrakcyjnego Parku Zdrojowego z Pijalnią Wód i tężnią, powstał też atrakcyjny dla rodzin z dziećmi Leśny Park Niespodzianek (ul. Zdrojowa 16) z dzikimi zwierzętami. Sarny i daniele chodzą tu luzem i można je karmić, ale wielką atrakcją są tez pokazy ptaków drapieżnych. Nawet gdy pogoda nie dopisze, w Ustroniu nie grozi nuda, a to za sprawą krytych basenów, kortów tenisowych, siłowni oraz popularnych ostatnio gabinetów odnowy biologicznej ścigających się w tworzeniu coraz wymyślniejszych form relaksu i upiększania ciała.
Zakopane
Na terenie Polski znajduje się zaledwie niewielka część Tatr. Powierzchnia Tatr wynosi około 750 km. kw., z czego w granicach Polski znajduje się 174 km. kw. Ten stosunkowo niewielki obszar w stosunku do obszaru Polski ma jednak szczególne znaczenie, gdyż jest to jedyny w Polsce obszar o charakterze wysokogórskim. Znaczenia temu miejscu dodaje ogromnie urozmaicona budowie geologiczna i rzeźba terenu. Długa, skomplikowana i burzliwa historia geologiczna Tatr doprowadziła do powstania ogromnej różnorodności skał w Tatrach oraz ich uksztaltowania. I tak najwyższą część gór budują najstarsze skały tatrzańskie, które utworzyły się 300 mln lat temu w erze paleozoicznej, ale ulegly wypietrzeniu w okresie ruchów górotwórczych. Skaly te to granitoidy Tatr Wysokich oraz granitoidy i skały metamorficzne Tatr Zachodnich. Z kolei skały osadowe (wapienie, dolomity, łupki i piaskowce) osadzone w erze mezozoicznej, kiedy dzisiejszy rejon Tatr pokrywaly wody morza Tetydy, zostały u jej schyłku zdeformowane i przemieszczone w formie płaszczowin podczas orogenezy alpejskiej, która wypietrzyla szereg gór, miedzy innymi Karpaty. Skały te budują północny skłon Tatr. Są to serie wierchowe Tatr Zachodnich oraz Tatry Reglowe.
Na wspólczesny wygląd wierzchnia szatę Tatr mialy wplyw przede wszystkim zlodowacenia, które objęly Europę i Tatry na przestrzeni ostatniego pól miliona lat, a zakończonych przed 10 tys. lat. W związku z tym Tatry Wysokie mają charakterystyczne formy rzeźby polodowcowej: ostre szczyty i granie, liczne kotły polodowcowe zajęte w większości przez jeziora oraz U-kształtne doliny. W Tatrach Wysokich jest wiele jezior, zwanych stawami, z których największe Morskie Oko i Wielki Staw mają powierzchnię po około 35 hektarów. Zlodowacenie niższych Tatr Zachodnich miało mniejszy zasięg. Jednakże i tutaj spotkamy wiele pozostalości tej epoki w postaci kotłów polodowcowych oraz moren. Natomiast na rejon Tatr Zachodnich latwiej ulegających procesom erozyjnym większy wplyw mial okres, który nastąpil po ustąpieniu lodowców. Wytworzyły się tam malownicze doliny z ostańcowymi formami skalnymi oraz wąwozy z kotłami eworsyjnymi w korytach potoków. Na obszarach zbudowanych ze skał węglanowych w wyniku procesów krasowych - których istotą jest rozpuszczanie skał węglanowych przez wodę wzbogaconą w dwutlenek węgla, powstaly malownicze formy skalne oraz jaskinie. Na obszarze TPN poznano dotąd blisko 550 jaskiń. Do najdłuższych należą: Jaskinia Wielka Śnieżna i system Jaskini Wysokiej - Za Siedmioma Progami (ponad 10 km długości korytarzy), oraz jaskinie: Miętusia i Bańdzioch Kominiarski (ponad 9 km długości). Długość 1 km przekracza ogółem 15 jaskiń. Najgłębszą jaskinią jest Wielka Śnieżna - 776 m, a w sumie 15 jaskiń ma głębokość większą od 100 m. W TPN dla ruchu turystycznego udostępnionych jest 6 jaskiń: Mroźna, Mylna, Obłazkowa, Raptawicka i Smocza Jama w Dolinie Kościeliskiej oraz Dziura w Dolinie ku Dziurze. Jedynie Jaskinia Mroźna posiada oświetlenie elektryczne i można ją zwiedzać z przewodnikiem.
Tatry leżą w strefie przejściowej między klimatem morskim a kontynentalnym, z czego wynika duża zmienność pogody tego obszaru. Przeważa tu napływ polarnomorskich mas powietrza z zachodu. Dzięki znacznemu wzniesieniu nad poziom morza w Tatrach występuję piętrowy układ stref klimatycznych. Piętra klimatyczne nawiązują do średnich rocznych temperatur. Do charakterystycznych cech klimatu Tatr należą częste i gwałtowne spadki ciśnienia, częste inwersje temperatur w dolinach tatrzańskich oraz występowanie lokalnego wiatru fenowego - halnego. Wiatr halny osiąga prędkość od 20 do 100 m/s i często dokonuje spustoszeń w drzewostanach.
Przeciętna wysokość opadów w Tatrach wynosi około 1600 mm, przy czym maksymalne ilości opadów występują na wysokości ok. 1800 m n.p.m. Najniższe sumy opadów występują w okresie zimowym, najwyższe w miesiącach letnich.
Liczba dni z trwałą pokrywą śnieżną wynosi od 135 na wys. 1000 m n.p.m. do 230 na wysokości 1885 m n.p.m.
Obszar polskich Tatr należy do zlewiska Morza Bałtyckiego. Największe potoki przekraczają 20 km długości. Sieć rzeczna Tatr Wysokich jest gęstsza od sieci rzecznej Tatr Zachodnich, gdzie na skutek zjawisk krasowych duża część wód odpływa pod ziemię. Najwięcej wody odprowadzane jest w okresie roztopów wiosennych i letnich obfitych opadów, czyli w okresie od maja do lipca. W rejonie krasowym występują wywierzyska - bardzo obfite źródła o wydajności do kilkuset litrów wody na sekundę. W wywierzyskach takich często wypływa woda z sąsiednich, leżących na wschodzie dolin. Przykładowo, wody z Hali Gąsienicowej wypływają w Dolinie Goryczkowej i Olczyskiej. W polskich Tatrach znajduje się ponad 100 naturalnych, malowniczo położonych zbiorników wodnych, z czego ponad 30 to większe jeziora. Największym z nich jest Morskie Oko, o powierzchni 34,5 ha, a najgłębszym Wielki Staw Polski, o głębokości 79,3 m. Jeziora tatrzańskie położone powyżej górnej granicy lasu są oligotroficzne (o ubogim życiu biologicznym), charakteryzują się niezwykle przeźroczystą wodą. Natomiast nieliczne jeziora w piętrze leśnym mają charakter dystroficzny (o bogatym życiu biologicznym), są płytkie i zatorfione.